Zasiłek rehabilitacyjny w Norwegii (AAP) zapewnia dochód w okresach, kiedy potrzebujesz pomocy od NAV – gdy nie możesz pracować z powodu dłuższej choroby lub urazu. Jest to pewnego rodzaju rozwiązanie pośrednie między zwolnieniem chorobowym (sykemelding) a rentą z tytułu niepełnosprawności.
Kto może mieć prawo do AAP?
Możesz mieć prawo do AAP, jeśli spełniasz wszystkie poniższe warunki:
- Twoja zdolność do pracy jest obniżona o co najmniej 50% z powodu choroby lub urazu.
- Twoja zdolność do pracy jest obniżona w odniesieniu do wszystkich rodzajów pracy, do których jesteś kwalifikowany.
- Potrzebujesz leczenia, aby poprawić zdolność do pracy, lub pomocy od NAV, aby utrzymać lub zdobyć pracę.
- Jesteś członkiem systemu ubezpieczeń społecznych (folketrygden) przez co najmniej 5 lat bez przerwy w momencie składania wniosku.
- Masz pomiędzy 18 a 67 lat.
Nie jest wymagane, abyś wcześniej otrzymywał zasiłek chorobowy.
Mogą cię dotyczyć inne zasady, jeśli:
- Masz prawo do zasiłku chorobowego (sykepenger) – wówczas musisz najpierw wykorzystać zasiłek chorobowy, zanim otrzymasz AAP.
- Składasz wniosek o rentę inwalidzką (uføretrygd) – możesz otrzymać AAP przez maksymalnie 8 miesięcy oczekiwania na rozpatrzenie wniosku.
- Masz chorobę zawodową lub uszczerbek na zdrowiu spowodowany pracą zawodową – wystarczy, że twoja zdolność do pracy jest obniżona o co najmniej 30%.
- Masz między 62 a 67 lat – wówczas zazwyczaj musisz zarabiać co najmniej 130 160 koron w roku poprzedzającym twoją niezdolność do pracy.
- Nie masz 5 lat ciągłego członkostwa w folketrygden – możesz mieć prawo do AAP, jeśli byłeś członkiem folketrygden dłużej, niż nie byłeś, po ukończeniu 16 roku życia.
- Byłeś członkiem ubezpieczeń społecznych w innym kraju – wówczas ten czas może zostać zaliczony jako członkostwo w folketrygden.
- Jesteś studentem – wtedy zwykle masz prawo do AAP na typowych warunkach, jednak jeśli pobierasz kredyt lub stypendium studenckie, musi być ono wykorzystane, zanim otrzymasz AAP.
- Prawdopodobnie wrócisz do zdrowia w ciągu 6 miesięcy – możesz mieć prawo do AAP jako zastępstwo za zasiłek chorobowy (AAP som sykepengeerstatning).
- Szukasz pracy – możesz nadal otrzymywać AAP przez okres do 6 miesięcy od odzyskania zdolności do pracy.
Korzystałeś już z AAP?
Jeśli wcześniej wykorzystałeś okres AAP, musisz złożyć nowy wniosek. Dotyczy to także sytuacji, gdy zakończyłeś AAP, bo wyzdrowiałeś oraz gdy przeszedłeś bezpośrednio z AAP na zasiłek rodzicielski.
Ile możesz otrzymać?
Możesz otrzymać 66% swojego dochodu, maksymalnie do 6G (515 434 NOK). AAP oblicza się na podstawie dochodu podlegającego emeryturze z roku przed obniżeniem zdolności do pracy o co najmniej 50%.
Wysokość zasiłku AAP zależy od wielu czynników, m. in.:
- Jak dużo pracujesz
- Czy masz dzieci na utrzymaniu
- Czy masz jednocześnie prawo do zasiłku chorobowego i obniżonego AAP
- Czy wypełniasz obowiązki związane z aktywnością (aktivitetsplikt)
- Czy poprawnie wypełniasz i terminowo wysyłasz meldekort
- Jakie są twoje składki podatkowe
Skorzystaj z kalkulatora AAP, aby sprawdzić, jak duży zasiłek może ci przysługiwać. Pamiętaj jednak, że jest to jedynie orientacyjna kwota – na ostateczną wysokość zasiłku mogą mieć wpływ czynniki nieuwzględnione przez kalkulator.
Przykład:
Mam 30 lat, w 2024 roku musiałem zredukować pracę do ok. 29% z powodu choroby. W roku 2021 zarobiłem 650 200 koron, w 2022 – 668 400 koron, a w 2023 – 669 000 koron. Nie otrzymuję teraz AAP, pracuję 11 godzin w tygodniu. Mam na utrzymaniu jedno dziecko poniżej 18 lat.
Moja podstawa obliczeniowa wynosi: 770 347 NOK. Jest to średnia z trzech ostatnich lat dochodowych. Dochód został jednak skorygowany zgodnie ze zmianą kwoty podstawowej (grunnbeløpet). Zasiłek rehabilitacyjny wynosi 66% podstawy obliczeniowej, a więc 508 429 NOK. Na każde dziecko przysługuje 9 620 NOK rocznie. Łącznie daje to 518 049 NOK zasiłku rocznie przed opodatkowaniem. Tydzień pracy wynosi 37,5 godziny. Ponieważ pracuję 11 godzin tygodniowo, co stanowi 29% normalnego tygodnia pracy, wypłata AAP zostanie zmniejszona o 29%, z 518 049 NOK do 366 088 NOK. Ilość przepracowanych godzin muszę wpisywać co 14 dni w meldekort.
Podsumowując, otrzymam 14 090 koron co 14 dni, czyli 366 088 koron rocznie (kwota przed zapłatą podatku).
Jak złożyć wniosek o AAP?
Wniosek o zasiłek rehabilitacyjny możesz złożyć za pośrednictwem strony internetowej NAV przez Internet lub drukując wniosek i wysyłając go pocztą tradycyjną.
Możesz śledzić status wniosku przez nav.no – czas oczekiwania wynosi nawet kilka/kilkanaście tygodni. Urząd pracy może poprosić o dodatkowe informacje. Po rozpatrzeniu wniosku otrzymasz decyzję pisemną (vedtak).
Zasadniczo możesz otrzymać AAP od dnia złożenia wniosku, choć w wyjątkowych przypadkach można dostać zasiłek od wcześniejszej daty.
Możesz złożyć odwołanie, jeśli uważasz, że decyzja jest nieprawidłowa. Wówczas wydział NAV rozpatrzy twój wniosek na nowo, a gdy nie uzna odwołania, przekaże je do organu odwoławczego NAV.
Możesz także zgłaszać błędy lub nieprawidłowości w wypłacie.
Jakie obowiązki ma korzystający z AAP?
- Aktywność: współpraca z doradcą NAV, uczestnictwo w zaplanowanych spotkaniach, dostarczanie dokumentacji, realizacja ustalonych działań.
- Aktualizacja sytuacji: zmiany w pracy, zdrowiu, rodzinie, w przypadku błędów w wypłacie zasiłku.
- Meldekort: składanie co 14 dni, nieprzestrzeganie skutkuje potrąceniem w wypłacie.
Meldekort to formularz, który musisz wypełniać przy pobieraniu AAP. Zawiera informacje między innymi o twojej pracy, aktywności czy nieobecności w ciągu ostatnich 14 dni.
Wypłaty
Pierwszą wypłatę AAP otrzymasz po zatwierdzeniu wniosku, od dnia nabycia prawa do zasiłku.
Następnie będziesz dostawać regularne wypłaty co 14 dni, 1-3 dni robocze po otrzymaniu meldekort.
Zasiłek AAP jest opodatkowany jak dochód z pracy i liczy się do emerytury.
Praca a AAP
Można jednocześnie pracować, ale wypłata AAP może zostać zmniejszona w zależności od ilości godzin, które przepracujesz. Praca powyżej 60% zazwyczaj skutkuje utratą prawa do AAP.
Nauka podczas pobierania zasiłku rehabilitacyjnego traktowana jest tak samo jak praca.
Pobyt lub praca za granicą
Zasadniczo AAP przysługuje również, jeśli przebywasz w UE/EOG lub Szwajcarii i jesteś obywatelem tych państw. Obowiązują wówczas te same zasady co do aktywności i meldekort. Praca zdalna za granicą może jednak wpływać na prawa do AAP.
Wakacje a AAP
Musisz poinformować NAV o wakacjach w meldekort. Nieobecność w okresie urlopowym skutkuje obniżeniem płatności. Możesz zachować AAP podczas wakacji jedynie, jeśli uzgodniłeś z NAV, że aktywności lub inne działania nie są dla Ciebie istotne w tym okresie.
Źródło: Nav.no