Kirsti Bergstø, liderka norweskiej Socjalistycznej Partii Lewicy (SV), wywołała burzę medialną, prezentując „ścianę wstydu” w swoim biurze. Ścianę zdobią zdjęcia i artykuły prasowe ukazujące zamożnych przedsiębiorców, którzy opuścili Norwegię w obawie przed wysokimi podatkami.
Elon Musk: „Wow, to szaleństwo”
„Wow, to szaleństwo” – skomentował Elon Musk, najbogatszy człowiek świata, gdy usłyszał o tej inicjatywie. Sytuacja zwróciła również uwagę Alexa Svanevika, norweskiego kryptomiliardera mieszkającego w Singapurze, który na platformie X napisał:
Spójrzcie, jak źle jest w Norwegii: partia socjalistyczna ma „ścianę wstydu” z bogatymi ludźmi, którzy wyjechali z kraju przez skandalicznie wysokie podatki.
Jego post zebrał ponad 19,7 miliona wyświetleń i przyciągnął komentarze, w tym Muska.
Fala krytyki wobec norweskiej polityki podatkowej
Zdjęcia „ściany wstydu” jako pierwsza opublikowała gazeta Dagbladet. Widnieje na nich dumnie pozująca Bergstø, która od dawna krytykuje najbogatszych za unikanie podatków. Tymczasem liczby mówią same za siebie: w 2022 roku Norwegię opuściło 48 osób o łącznym majątku wynoszącym 34,8 miliarda koron. Najsłynniejsi emigranci to Kjell Inge Røkke, który wyjechał z majątkiem wartym 37 miliardów koron, oraz John Fredriksen, którego fortuna na Cyprze wynosi 115 miliardów koron.
Bogaci opuścili Norwegię, korzystając z możliwości uniknięcia tzw. podatku od wyjazdu (exit-skatt). Według ekspertów takie działania z jednej strony zmniejszają nierówności dochodowe w kraju, ale jednocześnie uszczuplają jego budżet i wzbogacają inne państwa, jak Szwajcaria czy Cypr. Krytycy porównują działania Bergstø do socjalistycznych przywódców, takich jak Hugo Chávez, wskazując, że propozycje SV – w tym wyższe podatki od majątków, nieruchomości oraz zarobków powyżej miliona koron – mogą zniechęcać inwestorów i przedsiębiorców.
System podatkowy Norwegii
Wysokie podatki w Norwegii powodują, że przedsiębiorcy muszą oddawać państwu ponad połowę swoich dochodów. Z zysku wynoszącego 100 milionów koron właściciel firmy zachowuje około 48,5 miliona koron. Eksperci ostrzegają, że działania podobne do proponowanych przez SV mogą prowadzić do długoterminowych strat gospodarczych, odstraszając przedsiębiorców od inwestowania w Norwegii.
Walka Bergstø z nierównościami, w rzeczywistości prowadzi do paradoksu: zmniejszając różnice majątkowe, Norwegia jednocześnie traci część swojego bogactwa na rzecz innych krajów.