Przepisy unijne
Przepisy unijne są pomocne w nabywaniu świadczeń emerytalnych i rent w przypadku osób, które pracowały w kilku państwach UE lub EFTA.
Dzięki nim, jeśli występujemy do ZUS-u o emeryturę lub rentę, a staż pracy w Polsce okaże się zbyt krótki do nabycia prawa do polskiego świadczenia, wówczas okresy ubezpieczenia z innych państw UE lub EFTA zostaną doliczone. Również dzięki tym przepisom emerytura i renta z ZUS mogą być wypłacane na rachunek zagraniczny w kraju zamieszkania.
„Nie musisz też składać kilku wniosków o emeryturę lub rentę, jeśli pracowałeś w kilku państwach UE lub EFTA. Wniosek składasz w państwie, w którym mieszkasz. Jeśli mieszkasz w Polsce złóż wniosek do nas, a my prześlemy go do instytucji ubezpieczeniowych wszystkich państw, w których pracowałeś. Umożliwiają nam to przepisy rozporządzeń unijnych” informują pracownicy ZUS-u na stronie urzędu.
Więcej o sprawach związanych z wypłacaniem rent i emerytur dowiecie się ze spotkania, o którym piszemy poniżej.
Działalność gospodarcza
Jako obywatele kraju należącego do Unii Europejskiej mamy swobodę w podejmowaniu pracy oraz działalności gospodarczej we wszystkich państwach UE i EOG (do którego należy Norwegia). Bez względu na kraj zamieszkania przy zakładaniu działalności gospodarczej jesteśmy objęci przepisami ubezpieczeń społecznych, które obowiązują w państwie, w którym się tej działalności podejmujemy. Jeśli prowadzimy działania na terenie dwóch lub więcej państw, ubezpieczenie społeczne należy opłacać w tym kraju, w którym wykonuje się znaczną część działalności, nawet jeśli w tym państwie się nie mieszka, innymi słowy ubezpieczonym jest się tam, gdzie znajduje się centrum zainteresowania prowadzonej firmy.
Istnieje jednak wyjątek zarezerwowany dla tymczasowej działalności firmy za granicą, gdy wciąż można podlegać polskim ubezpieczeniom społecznym. Muszą być jednak spełnione pewne warunki: działalność w Polsce trzeba prowadzić przez co najmniej dwa miesiące i przenieść ją za granicę na nie dłużej niż dwa lata, mieć infrastrukturę pozwalającą na wznowienie działalności po powrocie i przenoszona działalność musi mieć podobny charakter do tej wykonywanej w Polsce.
By otrzymywać osobne emerytury lub renty z kilku państw UE lub EFTA, w których podejmowało się pracę należy spełniać warunki ich przyznawania w każdym z krajów. Należy pamiętać również o tym, że każdy z krajów ma odrębny system ubezpieczeń emerytalnych i rentowych i może inaczej określać warunki do otrzymania tych świadczeń.
Spotkanie dla Polaków z przedstawicielami ZUS-u
Niedługo, z myślą o Polakach mieszkających poza granicami kraju, Wydział Konsularny Ambasady RP w Oslo wspólnie z Departamentem Współpracy Międzynarodowej ZUS organizuje spotkanie online w ramach poradnictwa dla Polaków za granicą dotyczące kwestii świadczeń emerytalnych oraz rentowych. Organizatorzy są przekonani, że spotkanie ze specjalistami w tym zakresie jest rzeczą potrzebną, a forma online wymuszona pandemią, umożliwi uczestnictwo wielu osobom.
Przedstawiciele ZUS-u będą mówić o prawach i obowiązkach Polaków za granicą. Odpowiedzą też na pytania – będzie możliwość zadawania ich na żywo. Można je również przesłać z wyprzedzeniem do Wydziału Konsularnego w Oslo lub do Stowarzyszenia Razem=Sammen na adres: forening@razemsammen.no – w ten sposób w czasie prezentacji przedstawiciela ZUS-u pojawią się odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
Spotkanie online odbędzie się na platformie Webex w czwartek 25 listopada o godzinie 17.00. Prowadzący przekaże zainteresowanym osobom link z kilkudniowym wyprzedzeniem.
Zgłoszenia na kurs do 10 października można również przesyłać na adres stowarzyszenia: forening@razemsammen.no
Pytania do ZUS-u możecie także zamieszczać w komentarzach pod artykułem.
Zdjęcie: Nick Morrison/Unsplash