W czasie obchodów 17 maja policja zostanie tymczasowo uzbrojona. Jak zapewniają władze, nie chodzi o zmianę sytuacji zagrożenia.
17 maja to ten dzień w roku, który gromadzi największą ilość Norwegów na ulicach. W całym kraju policja będzie stosować jednolite praktyki i, jak zapewnia dyrektorka policji Benedicte Bjørnland, uzbrojenie ma nie być widoczne w stopniu większym, niż to konieczne.
Priorytetem jest szybkość reakcji policji. Nawet w sytuacji braku konkretnego zagrożenia ważne jest zapewnienie możliwie najlepszej gotowości, poinformowała Bjørnland.
Tradycja 17 maja
Przypomnijmy, że pierwsze obchody 17 maja odbyły się w Trondheim w 1815 roku, w pierwszą rocznicę przyjęcia konstytucji uchwalonej w Eidsvoll. Nie były to jednak oficjalne uroczystości, raczej prywatna inicjatywa entuzjasty konstytucji i patrioty sklepikarza Petersona.
W latach 1814-1905, kiedy Norwegia znajdowała się w unii ze Szwecją, Norwedzy mieli co prawda swój parlament, jednakże podlegali władzy króla rezydującego w Sztokholmie.
Carl Johan, który był królem Norwegii i Szwecji w latach 1818-1844, uznał obchody 17 maja, a tym samym niezależną norweską konstytucję, za akt rewolucyjny i prowokację przeciwko Szwecji. W 1828 roku całkowicie zakazał obchodów Święta Konstytucji.
Dopiero w 1836 roku norweski parlament po raz pierwszy uroczyście upamiętnił Święto Konstytucji i dzisiaj jest to uznawane za datę ustanowienia narodowego święta 17 maja.
Następca Carla Johana, Król Oscar I, miał zupełnie inne podejście niż jego poprzednik. To właśnie podczas wizyty rodziny królewskiej w 1845 r., w Christianii po raz pierwszy przed pałacem, w którym zatrzymał się Oscar I z rodziną, Norwedzy przeszli w pochodzie z flagami. Co prawda nie odbyło się to w święto konstytucji, ale związane było z tym, że w przeszłości bardzo powszechne było celebrowanie dni świątecznych czy wyjątkowych pochodami z flagami, muzyką, chórem.
Dzieci uczestniczyły w pochodzie z okazji święta konstytucji po raz pierwszy w 1869 roku. Pomysł należał do dyrektora szkoły Peter Qvam lub jego przyjaciela, poety Bjørnstjerne Bjørnson (autor tekstu Ja, vi elsker dette landet).
Warto wspomnieć, że uczestnikami pierwszego pochodu dziecięcego byli sami chłopcy.
Tradycja uczestniczenia w pochodzie Russów sięga 1905 roku, kiedy to po raz pierwszy wzięli w nim udział maturzyści z Christianii.
Russ nie znaczy Rosjanin
Król Haakon i królowa Maud ustanowili zwyczaj witania dziecięcego pochodu w Oslo z pałacowego balkonu w 1906 roku. Tradycja ta jest utrzymywana od tamtej pory. Jedynymi wyjątkami, kiedy pochody przed rodziną królewską się nie odbyły, był rok 1910, kiedy pochowano ojca królowej Maud, angielskiego króla Edwarda oraz lata wojny 1940-1944. W 2020 r. w wyniku pandemii koronawirusa (tymczasowo) wstrzymano pochody dziecięce przed pałacem królewskim.
Kiedy w 1945 roku książę Olav powrócił z Londynu, z balkonu przywitał 202 000 uczniów i uczennic, którzy świętowali pierwszy od pięciu lat okupacji dzień 17 maja.
Pieśń Ja, vi elsker dette landet, napisana została w ostatecznej wersji w 1869 roku. Choć nie ma oficjalnego zapisu, ustanawiającego ten utwór hymnem norweskim, to wykonuje się go na mocy umowy społecznej. Zwykle śpiewa się pierwszą i dwie ostatnie zwrotki.
Zdjęcie: Istockphoto.com