Kategorie
    • Aktualności
    • Aktywnie
    • Cecilies språk- og kulturhjørne
      • Nivå B1/B2
      • Nivå B2/C1
      • Nivå C1
    • Covid-19
    • Dzieci
    • Kulinaria
    • Kultura
      • Felieton
      • Film
      • Literatura
      • Muzyka
    • Na czasie
    • Opinia
      • Moim okiem
    • På norsk
      • Kronikk
    • Po godzinach
    • Podróże
    • Polecane
    • Polityka
    • Polityka lokalna
    • Popularne
    • Społeczeństwo
      • Historia
      • Lokalnie
      • Ludzie
      • NAV
    • Środowisko
    • Warto przeczytać
    • Wędkarstwo
    • Wybory 2021
    • Wydarzenia
    • Zdrowie
      • Kręg po kręgu
    • Українською
    Facebook Twitter Instagram YouTube
    Facebook Instagram Twitter YouTube
    Razem Norge – polska gazeta w NorwegiiRazem Norge – polska gazeta w Norwegii
    Subskrybuj
    • Kristiansand
    • Społeczeństwo
    • Dzieci
    • Aktywnie
    • Kultura
    • På norsk
    • Українською
    Razem Norge – polska gazeta w NorwegiiRazem Norge – polska gazeta w Norwegii
    Strona główna»Społeczeństwo»Historia»Holocaust czyli zagłada
    Historia

    Holocaust czyli zagłada

    By Konrad Olszanowski27 stycznia 2023Brak komentarzy5 minut czytania
    Niemiecki obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz-Birkenau. Foto: Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
    Udostępnij
    Facebook Twitter LinkedIn Email

    Dziś, 27 stycznia, już osiemnasty raz obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, ustanowiony przez ONZ w 2005 roku.

    Data ta to dzień wyzwolenia więźniów z niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau przez Armię Czerwoną w 1945 roku. 

    Większość ludzi na całym świecie kojarzy Auschwitz z masową zagładą Żydów i mają rację, gdyż Niemcy zamordowali w tym obozie, jak szacują historycy, od 1 do 1,3 miliona osób wyznania mojżeszowego. Niewielu jednak wie, że obóz koncentracyjny Auschwitz został zorganizowany dla Polaków, którzy byli pierwszymi jego więźniami.

    W 1940 roku osadzono w obozie blisko 8 tysięcy więźniów, z czego 7 tysięcy to Polacy. Liczba więźniów stale wzrastała i już w 1941 roku było ich ponad 26 tysięcy – około 15 tysięcy Polaków, 10 tysięcy jeńców radzieckich, wziętych do niewoli po ataku Niemiec na ZSRR i ponad tysiąc Żydów.

    Dopiero po konferencji w Wannsee w 1942 roku niemieccy urzędnicy, pod przewodnictwem Reinharda Heydricha, postanowili ostatecznie rozwiązać kwestię żydowską, jak eufemistycznie nazwali rozpoczęte, acz niesystemowe dotychczas ludobójstwo Żydów. W wyniku podjętych w Wannsee decyzji, obóz w Auschwitz został włączony do sieci niemieckich obozów śmierci i liczba deportowanych z podbitych przez Niemcy krajów Żydów gwałtownie wzrosła. 

    W 1942 roku przywieziono około 197 tysięcy Żydów, w 1943 – około 270 tysięcy, a w 1944 – ponad 600 tysięcy – łącznie blisko 1,1 mln osób. Spośród nich wybrano jako zdolnych do pracy około 200 tysięcy Żydów i osadzono ich w obozie. Reszta została przez Niemców bestialsko zamordowana.

    W tym samym czasie, czyli w latach 1942-1944, osadzono w obozie około 160 tysięcy Polaków, Cyganów, Białorusinów, Ukraińców, Czechów, Francuzów i innych, oraz kilkanaście tysięcy jeńców radzieckich i Cyganów, nie ujętych w ewidencji.

    Początkowo Niemcy oszukiwali swe ofiary obiecując im deportację na wschód Europy, gdzie mieli osiąść w gettach przedstawianych jako wydzielone enklawy autonomiczne z własnym samorządem. Wielu dało się na to nabrać i dobrowolnie wsiadali wraz z dobytkiem do wagonów jadących jednak prosto do obozów śmierci, gdzie byli okradani ze wszystkiego i prowadzeni do komór gazowych. Później, gdy do Europy zaczęły docierać pogłoski o tym, co dzieje się z ludźmi w obozach, oszustwo nie było już tak skuteczne.

    Do wyłapywania ukrywających się Żydów Niemcy wykorzystywali głównie lokalnych policjantów, którzy dostawali rozkaz wykonania list proskrypcyjnych i dostarczenia możliwie wszystkich jednostkom Gestapo, aby później wysłać ich do obozów zagłady. Byli także kolaboranci, w Polsce zwani szmalcownikami, którzy za opłatą dostarczali Niemcom informacji o uciekających przed śmiercią Żydach. Byli tacy w każdym kraju i każdej narodowości: począwszy od Francuzów, Belgów, Norwegów, poprzez samych Żydów, na Polakach i Rosjanach kończąc. Polskie Państwo Podziemne karało śmiercią każdego, kto zajmował się tym procederem.

    Za ukrywanie bądź pomoc Żydom, groziły surowe kary, w tym wysłanie do obozu koncentracyjnego. Tak było niemal we wszystkich krajach Europy. Wyjątek stanowiły okupowane części Związku Radzieckiego i Bałkanów oraz Polska, gdzie obowiązywała bezwzględna kara śmierci za jakąkolwiek pomoc, choćby podanie kromki chleba głodnemu dziecku żydowskiemu. Tutaj każdy, kto pomagał Żydom, ryzykował własnym życiem.

    Pomimo grożących konsekwencji, w każdym państwie znaleźli się odważni i sprawiedliwi, którzy zdecydowali się ukrywać i pomagać Żydom.

    Rotmistrz Witold Pilecki dobrowolnie zgłosił się do KL Auschwitz, aby zorganizować w nim ruch oporu i zbierać informacje na temat życia obozowego. Opisał wszystko w tzw. Raporcie Pileckiego, który został przekazany Aliantom. Sam Pilecki został po wojnie zamordowany przez Sowietów.

    W Polsce powstała także rządowa organizacja ratująca Żydów „Żegota”. Według wyliczeń historyków, aby uratować jedno istnienie ludzkie, potrzebna była współpraca około stu zakonspirowanych osób. Dzieci żydowskie uczono języków i chrześcijańskich  modlitw, często ukrywano je w klasztorach. Wyrabiano Żydom fałszywe dokumenty, dające możliwość przetrwania w okupowanym przez Niemców kraju lub ucieczkę za granicę, dostarczano żywność i leki. Pomagali im także zwykli ludzie, ukrywając ich w swoich domach.

    Szacuje się, że w samej tylko Polsce osób, które ryzykowały życie udzielając schronienia Żydom, było od 160 do 360 tysięcy.

    Jad Waszem, czyli Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu w Jerozolimie, nadaje specjalne medale a także odznaczenia (Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata) w formie posadzonych tam drzew, bohaterom, którzy ratowali Żydom życie. Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata mogą być inspiracją dla młodego pokolenia, dlatego wiedza o tych, którzy byli gotowi złożyć najwyższą ofiarę, by pomóc prześladowanym Żydom, powinna być powszechna.

    Oto lista odznaczonych według narodowości:

    • Polska 7232
    • Holandia 5982
    • Francja 4206
    • Ukraina 2691
    • Belgia 1787
    • Litwa 924
    • Węgry 876
    • Włochy 766
    • Białoruś 680
    • Niemcy 651
    • Słowacja 638
    • Grecja 364
    • Rosja 217
    • Serbia 139
    • Łotwa 138
    • Chorwacja 120
    • Czechy 119
    • Austria 112
    • Mołdawia 79
    • Albania 75
    • Rumunia 69
    • Norwegia 67
    • Bośnia i Hercegowina i Szwajcaria 49
    • Armenia 24
    • Dania,  Wielka Brytania 22
    • Bułgaria 20
    • Słowenia 15
    • Macedonia Północna,  Szwecja 10
    • Hiszpania 9
    • Stany Zjednoczone 5
    • Estonia,  Portugalia 3
    • Brazylia,  Chile,  Indonezja,  Peru,  Republika Chińska 2
    • Czarnogóra,  Egipt,  Ekwador,  Gruzja,  Irlandia,  Japonia,  Kuba,  Luksemburg,  Salwador,  Turcja,  Wietnam 1

    We wszystkich niemieckich obozach koncentracyjnych zamordowano, w zależności od źródeł, od 6 milionów do 7,5 miliona ludzi, w tym około 6 milionów Żydów. Z rąk Niemców miało zginąć nawet 5,1 miliona polskich obywateli, z czego około 1,5 miliona do 1,7 miliona stanowili Polacy i od 2,9 miliona do 3,3 miliona Żydzi.

    Pochylmy się dziś wszyscy nad ich męczeństwem i zróbmy razem wszystko, aby taka tragedia nigdy się nie powtórzyła.  

    TU PRZECZYTASZ ARTYKUŁ PO NORWESKU

    historia Polski Polska
    Udostępnij. Facebook Twitter LinkedIn Email

    Warto przeczytać

    Czy Inspekcja Pracy nie chce zgłoszeń od polskich pracowników?

    Osunięcie głazów na E 18. Droga jest zamknięta

    Korona norweska – rekordowo niski kurs. Drogie zagraniczne wakacje

    Zostaw kometarz Anuluj komentarz

    Pirotechnicy z Oslo w Søgne

    Lokalnie 31 października 2021

    W niedzielę rano policja powiadomiła, że ok. 10.45 w szkole Lunde, w Søgne wyląduje helikopter…

    Anna Maria Jopek 10 listopada w Oslo

    6 listopada 2022

    Tradycja 3 maja należy do polskiej duszy

    3 maja 2022

    Koronawirus. Koniec bezpłatnego testowania

    25 czerwca 2022

    Tid for lunsj 

    30 marca 2022

    Czy Polacy w Norwegii są permanentnie ignorowani?

    26 września 2022

    Zwyczaje niezwyczajne

    28 lutego 2021

    TOP 10 imion najchętniej nadawanych dzieciom w Norwegii i Polsce w 2022 roku

    3 lutego 2023

    Porwane dzieci trafiały do adopcji w Norwegii

    24 stycznia 2023

    14-letni zabójca za młody na karę. Po latach znów grozi śmiercią

    18 czerwca 2022

    Bornholm bez prądu

    10 października 2022

    17 faktów o Svalbardzie – który z nich cię zaskoczy?

    10 lutego 2023

    Livets fortelling (del 1)

    12 stycznia 2022

    Ukraina w naszych sercach

    2 marca 2022

    Teraz Polska? Wyciek z rurociągu Przyjaźń. Przyczyna nieznana

    12 października 2022
    Dane kontaktowe

    Polsk-Norsk Forening Razem=Sammen

    nr org. 923 205 039

    tel. +47 966 79 750 – Katarzyna
    tel. +47 968 67 210 – Sylwia

    e-mail: kontakt@razem.no

    VIPPS: #588852

    Więcej o nas »

    Ostatnio dodane

    Czy Inspekcja Pracy nie chce zgłoszeń od polskich pracowników?

    28 marca 2023

    Osunięcie głazów na E 18. Droga jest zamknięta

    27 marca 2023

    Korona norweska – rekordowo niski kurs. Drogie zagraniczne wakacje

    24 marca 2023
    Najnowsze komentarze
    • Wojtek - Rowerem na Lofoty: „Droga do zorzy”
    • Katarzyna Karp - Teo – młody Polak podbija Norwegię
    • Norbert - Teo – młody Polak podbija Norwegię
    • Zojka - Teo – młody Polak podbija Norwegię
    Facebook Instagram Twitter YouTube

    Ansvarlig redaktør: Katarzyna Karp | Adm. direktør: Sylwia Balawender
    Razem Norge arbeider etter Vær Varsom-plakatens og VVP regler for god presseskikk. Alt innhold er opphavsrettslig beskyttet.

    © 2023 Razem=Sammen | Made in Kristiansand

    Wprowadź szukaną frazę i naciśnij Enter, aby przejść do wyników wyszukiwania. Naciśnij Esc, aby anulować.