Close Menu
    Categories
    • Aktualności
      • Polityka
        • Polityka lokalna
        • Wybory 2021
    • Aktywnie
      • Podróże
      • Wędkarstwo
    • Kultura
      • Felieton
      • Film
      • Literatura
      • Muzyka
    • På norsk
      • Cecilies språk- og kulturhjørne
      • Kronikk
    • Reportaże i wywiady
    • Społeczeństwo
      • Dzieci
      • Historia
      • Kulinaria
      • Lokalnie
      • Ludzie
      • NAV
      • Opinia
      • Środowisko
    • Zdrowie
      • Covid-19
    • Українською
    Facebook X (Twitter) Instagram YouTube
    Facebook Instagram X (Twitter) YouTube
    Razem Norge – polska gazeta w NorwegiiRazem Norge – polska gazeta w Norwegii
    • Kristiansand
    • Społeczeństwo
    • Dzieci
    • Aktywnie
    • Kultura
    • På norsk
    • Українською
    Razem Norge – polska gazeta w NorwegiiRazem Norge – polska gazeta w Norwegii
    Home»Kultura»Muzyka»Kora, legenda polskiej muzyki
    Muzyka

    Kora, legenda polskiej muzyki

    By Wiesław Kot3 August 2022No Comments6 Mins Read
    Foto: Andrzej Hulimka/Forum
    Udostępnij
    Facebook Twitter LinkedIn Email

    W jej życiu skupiły się wszystkie ciemne strony, ale też kolory i nadzieje Polski ostatniego półwiecza. Do końca życia powtarzała: „Chwilo, trwaj, jesteś piękna!”.

    Olga Ostrowska (później Jackowska, następnie Sipowicz) nie była szczęśliwym dzieckiem. Rodzice, zmuszeni uciekać z Kresów, osiedlili się po wojnie w Krakowie. Te Kresy Wschodnie, ze Stanisławowem, Buczaczem i ze Lwowem, w opowieściach rodziców stawały się miejscem niemal cudownym, rajem utraconym. Gnieździli się tymczasem w straszliwej ciasnocie w trzydziestometrowej suterenie bez ciepłej wody i prądu. Zajmowali jeden pokoik z kuchnią, właściwie w przedsionku pralni. A dzieci było pięcioro. Ojciec na jakiejś fikcyjnej urzędniczej posadce zarabiał grosze. Dziećmi zajmowała się matka, która swoją zapobiegliwością uratowała małą Olgę od ślepoty, gdy ta zapadła na gruźlicę oczu. Kiedy mama zachorowała na gruźlicę i musiała się na stałe przenieść do szpitala, rodzeństwo rozdysponowano po domach dziecka. Tam okazało się, że nie wiadomo skąd i jak mała Olga nauczyła się czytać. Uciekała więc z tej szarzyzny w świat „krasnoludków i sierotki Marysi” czy baśni Andersena.

    Gdy jako dziewięcioletnia dziewczynka wróciła z jednego z tych domów, była już dzieckiem psychicznie okaleczonym, niezdolnym do samodzielnego życia. Kilka razy zresztą próbowała się go pozbawić. Jej dwaj bracia, ogromnie uzdolnieni i inteligentni, również zupełnie nie umieli odnaleźć się w życiu. Obaj się zapili. Na szczęście samej Oldze udało się w czasie nauki w liceum przeniknąć z ciasnego mieszkanka w ówczesny hipisowski kolorowy świat Krakowa.

    Hipisowska młodość pod Wawelem

    W liceum często kursowała między krakowskimi Plantami i słynnym „Domem Muskatów” w Zakopanem, mekką ówczesnych hipisów. To tam na łące po raz pierwszy próbowała przemyconego z Zachodu haszyszu i amfetaminy, która była wówczas legalnym medykamentem sprzedawanym w aptekach pod nazwą fenmetrazyna. Tam też słuchała z innymi muzyki Zachodu – Doorsów, Hendrixa, Boba Dylana. No i dużo czytała, jak całe środowisko: Sartre’a, Camusa, Witkacego, Gombrowicza. Najwięcej czasu spędzała w klubie Krzysztofory, gdzie swoje sztuki pokazywał Tadeusz Kantor (sama w nich statystowała), gdzie organizowano liczne happeningi, wystawy, performance. Przyjaźniła się z Jerzym Beresiem, rzeźbiarzem, który swoje słynne „ołtarze” rozstawiał, a czasami rzeźbił publicznie. Kora była też stałą bywalczynią Piwnicy pod Baranami, gdzie osiemnaste urodziny zorganizował dla niej Wiesław Dymny, mąż znanej do dzisiaj aktorki Anny. Kiedy Olga pojechała na zlot hipisów do Mielna w roku 1968, zgodnie z ówczesną modą nadała sobie nowe imię – Kora. „To był intensywny czas. Myśli, idee kłębiły się wokół nas. Wielka fuzja teatru, literatury, psychologii. I moja młodość. Niby PRL, a jest co wspominać” – mówiła po latach.

    W Piwnicy pod Baranami poznała muzyka rockowego Marka Jackowskiego. On zakochał się w Korze z miejsca, jeździł za nią po kraju, aż wreszcie wyznał jej miłość: „Poczułam, że dobiłam do przystani. Marek był tą przystanią”. Na ich ślub przyszły największe gwiazdy ówczesnego Krakowa: Ewa Demarczyk, Piotr Skrzynecki, Jacek Ostaszewski (później z grupy Osjan). Wesele odbyło się w słynnym lokalu Wierzynek. W mieszkaniu, które kiedyś należało do Stanisława Wyspiańskiego, urodził im się syn. Kora zaczęła się stabilizować. Podjęła pracę psychoterapeutki w dziecięcej klinice psychiatrycznej, tylko dlatego, że nikt się do tego zajęcia nie palił.

    Maanam nagrywa, ZOMO patroluje

    Na licznych zakrętach życia Kora szukała odskoczni w muzyce. I tak narodził się zespół Maanam. W niespokojnym roku 1980 zaproszono go na Festiwal w Opolu. Kiedy Kora wykrzyczała z estrady monolog zblazowanej gwiazdy, która właśnie wybiera się w podróż do Buenos Aires, publiczność oszalała. I ona sama dosłownie z dnia na dzień stała się gwiazdą. Swą pierwszą płytę „O!” muzycy nagrywali w zimę stanu wojennego (1981). Na ulicy stały koksowniki, patrole krążyły całą noc w czasie godziny milicyjnej, a oni, w tej paranoicznej atmosferze, dogrzewając się alkoholem, nagrywali kolejne partie materiału. Płyta trafiła w swój czas – ustawiały się po nią niekończące się kolejki.

    Zespół z miejsca ruszył w Polskę. Koncertowali po dwadzieścia dni w miesiącu, a kiedy zjawiali się w krakowskim mieszkaniu, musieli przyjmować setki fanów, którzy zjeżdżali się do nich z całego kraju. Część z nich była dosłownie domownikami państwa Jackowskich. Inni całymi godzinami wystawali pod balkonem, żeby tylko doprosić się chwili rozmowy. Świetna passa Maanamu trwała aż do 1984 roku. Wtedy ktoś z partyjnych ideologów wpadł na pomysł, by ten czołowy polski zespół wystąpił na zjeździe młodzieży komunistycznej ze wszystkich „demoludów” organizowanym w Sali Kongresowej Pałacu Kultury w Warszawie. Zlot miał uświetnić sam premier Związku Radzieckiego Nikołaj Ryżkow. Kora powiedziała stanowcze „nie!”. „Jak nie, to nie” – odpowiedziały władze i zakazały puszczania w radiu piosenek Maanamu. Kiedy więc Marek Niedźwiecki w Liście Przebojów Programu Trzeciego nie mógł wyemitować piosenki „To tylko tango”, puszczał w kółko sam perkusyjny wstęp do piosenki. Publiczność i tak wiedziała, o co chodzi. „Było to dość dramatyczne – mówiła Kora – bo przez trzy minuty leciała wyłącznie perkusja, ale z drugiej strony, jaka wspaniała lojalność i odwaga”.

    Oczywiście cenzura niezwykle starannie prześwietlała teksty ich piosenek i dopatrywała się aluzji politycznych nawet w zupełnie niewinnych kawałkach. W piosence „Parada nadzwyczaj wielkich słoni”, która była tylko zapisem absurdalnego snu, dopatrywała się aluzji do agresji Związku Radzieckiego na Afganistan. Kiedy Kora napisała piosenkę „Fly by LOT, by Antonow”, cenzurze „Antonow” nie skojarzył się z modelem radzieckiego samolotu, lecz z niejakim Antonowem, który był zamieszany w zamach na papieża. Tymczasem dla zespołu, który koncertował z sukcesami w całej Polsce i z nie mniejszymi w zachodniej Europie, nadchodziły coraz gorsze czasy. „Nie wiedziałam już, kim jestem i kim chcę być. Matką? Żoną? Kochanką? Piosenkarką? Do tego ogólna atmosfera w kraju: druga połowa lat osiemdziesiątych to bardzo niedobry okres dla Polski. Ciemny. Pełne rozprężenie, także w kulturze. Aresztowania, więzienia, straszna bieda. Po 1985 roku niczego już w Polsce nie było. Czyściec” – wspominała Kora. Ostatni koncert jako Maanam z pierwszej fazy działalności muzycy dali w roku 1986 w Sali Kongresowej w Warszawie. Był to występ charytatywny dla dzieci specjalnej troski. Kryzys przechodziło także małżeństwo z Markiem Jackowskim, ostatecznie zakończone rozwodem.

    Wtedy też nadszedł czas zacieśniania więzi między Korą a Kamilem Sipowiczem, którego znała od dawna. Wywodził się z cyganerii artystycznej Krakowa, ale wybrał ścieżkę naukową: zaczął studiować w Niemczech i tam pisał doktorat z filozofii.

    Chwile, które trwają…

    W latach dziewięćdziesiątych Korze i Maanamowi pracowało się trudniej, ponieważ błyskawicznie zniknęły z życia społecznego wszelkie znaki orientacyjne, które tak łatwo podchwytywała publiczność w poprzedniej dekadzie. Sięgnęła po teksty poety Kamila Sipowicza i wiele z nich znalazło się na płycie pod tytułem „Róża”. W Maanamie zmieniali się muzycy. Zespół ostatnią swoją płytę nagrał w 2004. Nazywała się „Znaki szczególne”. Kora jeździła wtedy często do Konstancina do ośrodka chorych na AIDS, który prowadzili ojcowie kamilianie. Zaprzyjaźniła się z nimi, widząc, jak bez reszty oddani są chorym. Sama czuła się wtedy coraz bardziej chora: zdiagnozowano u niej raka jajnika, pojawiły się przerzuty. Przechodziła operacje i chemioterapie, a przecież czuła, że może się swoim muzycznym doświadczeniem podzielić z młodszymi pokoleniami artystów. Dlatego przyjęła propozycję jurorowania w programie telewizyjnym „Must Be The Music”.

    Zmarła w roku 2018, otoczona miłością bliskich i przyjaciół. Pod koniec życia powtarzała jeszcze dobitniej niż zwykle: „Mogę tylko powiedzieć: chwilo, trwaj, jesteś piękna!”.

    Tekst został przygotowany przez portal Dla Polonii.

    Share. Facebook Twitter LinkedIn Email

    Warto przeczytać

    Autobusy elektryczne pokonał mróz. Odwołano wiele kursów

    Fala ciepła uderzy w Norwegię

    Østlandet: drożej dla kierowców

    Leave A Reply Cancel Reply

    Uwięzieni na wakacjach nie wracają do pracy

    Podróże 12 July 2022

    Setki osób nie może wrócić z wakacji do Norwegii ze względu na odwołane loty. Kto…

    Urlop i feriepenger dla osób otrzymujących zasiłek dla bezrobotnych

    7 June 2021

    Liberalistene svarer

    1 September 2021

    La oss bøye våre hoder på minnedagen for Holocaust

    27 January 2023

    Polka i jej dziecko wypadli za burtę promu Stena Spirit

    29 June 2023

    Zakazana toksyna znaleziona w różnych produktach spożywczych

    8 August 2021

    Koronawirus: łagodzenie restrykcji. Możemy odetchnąć z ulgą

    24 September 2021

    ​Hania Rani. En musikalsk meteor i Bergen

    22 May 2023

    Narastające problemy ze snem wśród młodych osób

    12 December 2021

    Łyk obywatelskiego nieposłuszeństwa: sprzedaż piwa na norweskiej stacji benzynowej

    30 March 2022

    Już tylko dwa „zielone kraje”. Najnowsze zmiany

    7 November 2021

    Oslo – wystawa z Polską w roli głównej

    11 November 2021

    “Lofoty? Nigdy więcej!” Chwile grozy francuskich turystów

    14 February 2023

    Ekspert: Strzelanina w Oslo podobna do innych ataków IS

    29 June 2022

    Wirus RS

    4 November 2021
    Dane kontaktowe

    Polsk-Norsk Forening Razem=Sammen

    nr org. 923 205 039

    tel. +47 966 79 750 – Katarzyna
    tel. +47 968 67 210 – Sylwia

    e-mail: kontakt@razem.no

    VIPPS: #588852

    Więcej o nas »

    Ostatnio dodane

    Historia rasizmu

    7 December 2023

    Autobusy elektryczne pokonał mróz. Odwołano wiele kursów

    6 December 2023

    Fala ciepła uderzy w Norwegię

    5 December 2023
    Najnowsze komentarze
    • PIOTR on „Kościół Wikingów” w polskim Karpaczu
    • PIOTR on „Kościół Wikingów” w polskim Karpaczu
    • Ola on Polski dubbing w norweskim kinie
    • Jadwiga on Skarby Norwegii: Cmentarz Varhaug 
    Facebook Instagram X (Twitter) YouTube

    Ansvarlig redaktør: Katarzyna Karp | Adm. direktør: Sylwia Balawender
    Razem Norge arbeider etter Vær Varsom-plakatens og VVP regler for god presseskikk. Alt innhold er opphavsrettslig beskyttet.

    © 2023 Razem=Sammen | Made in Kristiansand

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.