Ceny energii elektrycznej w Kristiansand, Oslo i Bergen są najwyższe od lutego, podczas gdy połowa kraju otrzymuje zniżki. W czwartek cena energii elektrycznej na południu Norwegii była dwukrotnie wyższa niż w Molde, Trondheim czy Tromsø.
Cena energii elektrycznej w okolicach Kristiansand i Oslo wzrosła od czwartku 15 kwietnia do około 60 øre za kilowatogodzinę. W Bergen natomiast cena wynosi 54 øre za kilowatogodzinę.
W Molde, Trondheim i Tromsø dzienna cena wynosi średnio około 27 øre za kilowatogodzinę.
Liczby te dotyczą ceny zakupu podanej przez Nord Pool. Sama energia elektryczna zwykle stanowi około jednej trzeciej rachunku za energię elektryczną. Ponadto odbiorcy energii elektrycznej płacą przedsiębiorstwom energetycznym dopłaty, czynsz i opłaty sieciowe.
Odbiorcy energii elektrycznej na północy nie płacą podatku VAT, a wielu z nich nie płaci również podatku od energii elektrycznej. Zatem oprócz różnicy cen występują też inne czynniki, dzięki którym energia elektryczna na północy jest znacznie tańsza niż na południu.
W Norwegii i Szwecji istnieje bardzo wyraźna różnica między północą a południem. Ceny na obszarach południowych są wysokie w obu krajach, co spowodowane jest prawdopodobnie połączeniem zimniejszej niż zwykle wiosny i oddanego do pełnego użytku kabla do Niemiec.
W tym miesiącu Nordlink (podwodny kabel o długości 623 km) łączący Norwegię z Niemcami, po okresie próbnej eksploatacji, został oddany do pełnego użytku. Inwestycja pochłonęła około 18 miliardów koron. Kabel ma moc przesyłu 1400 megawatów w ciągu minuty.
Wpływ na cenę gazu i CO₂
Norwegia wymienia energię poprzez linie energetyczne ze Szwecją, Danią, Holandią i Niemcami. Planowana jest również budowa kabla do Wielkiej Brytanii.
Tak silne powiązanie rynków energetycznych wpływa na ceny w południowej Norwegii w większym stopniu niż dotychczas.
Widać to na przykładzie Niemiec, gdzie zimna wiosna spowodowała wzrost cen gazu, a tym samym CO₂. Cena CO₂ osiągnęła ostatnio rekordowy poziom ponad 400 nok za tonę – na początku ubiegłego roku za tonę CO₂ płacono 250 nok.
Duże różnice cen między północą a południem w Norwegii nie są tylko spowodowane przesyłem energii przez kabel Nordlink. Jak mówią eksperci jest to kombinacja kilku czynników – pogody, normalizacji składowania w zbiornikach wodnych i wyższej ceny gazu i CO₂ w Niemczech. Również produkcja energii wiatrowej w Niemczech była niższa. Z drugiej strony obszary w północnej Szwecji i Norwegii charakteryzują się nadwyżką mocy.
W północnej Szwecji dużo inwestuje się w energię wiatrową, podczas gdy konsumpcja jest większa na południu. W Norwegii natomiast wszystkie strategiczne kable połączone są z południem.
Różnica między północą a południem wynosi od 10 do 12 øre za kilowatogodzinę. Północna Szwecja mająca sporą nadwyżkę mocy po prostu ustala cenę. Zdaniem specjalisty z Ishavskraft klienci ze środkowej i północnej Norwegii mogą spodziewać się tańszej energii elektrycznej przez dłuższy czas.
Oto przewidywania różnic w rocznych kosztach energii elektrycznej dla klientów z północnej (Nord) i południowej (Sør) Norwegii (według Ishavskraft):
Wpłynąć to również może na rozwój gospodarczy północy, gdyż dla firm zużywających 1 megawatogodzinę rocznie, różnica w cenie wynosząca 10 øre oznacza oszczędności na poziomie miliona koron rocznie. Dlatego lokalizacja może być niezmiernie atrakcyjna dla posiadaczy firm energochłonnych.
W północnej Szwecji nadwyżka mocy przyciągnęła wielu inwestorów. W tej chwili, na północ od Gävle planowane są inwestycje o wartości ponad 1 000 miliardów koron szwedzkich, jak informuje Dagens Industri, Izba Handlowa Norrbotten.
Zadaniem państwa jest teraz stworzenie pakietów zachęcających do inwestowania na obszarach, w których występuje nadwyżka mocy.
Warto wiedzieć:
- Najtaniej za zużycie prądu zapłacimy w godzinach od 11.00 do 16.00 w dni powszednie.
- Prawie 90% swojej energii Norwegia otrzymuje za pomocą elektrowni wodnych.
- Najstarszą hydroelektrownią (kraftverk) w Norwegii jest Hammeren (Maridalen) zbudowana w 1900 roku.
- W Norwegii znajduje się 1681 elektrowni wodnych.
- Największym producentem energii elektrycznej jest Statkraft.
Źródło: FVN, E24, TU, Kraftproduksjon – Energifakta Norge, Statnett
Zdjęcie: Marc-Olivier Jodoin/ Unsplash