Pierwsze obchody 17 maja odbyły się w Trondheim w 1815 roku, w pierwszą rocznicę przyjęcia konstytucji uchwalonej w Eidsvoll. Nie były to jednak oficjalne uroczystości, raczej prywatna inicjatywa entuzjasty konstytucji i patrioty sklepikarza Petersona.
W latach 1814-1905, kiedy Norwegia znajdowała się w unii ze Szwecją, Norwedzy mieli co prawda swój parlament, jednakże podlegali władzy króla rezydującego w Sztokholmie.
Carl Johan, który był królem Norwegii i Szwecji w latach 1818-1844, uznał obchody 17 maja, a tym samym niezależną norweską konstytucję, za akt rewolucyjny i prowokację przeciwko Szwecji. W 1828 roku całkowicie zakazał obchodów Święta Konstytucji. Rok później, kiedy szwedzki gubernator Baltzar Bogislaus von Platen wysłał zarówno kawalerię, jak i piechotę przeciwko obywatelom i studentom, którzy chcieli uczcić 17 maja na Stortorget w Christianii (dawna nazwa Oslo), kilka osób zostało rannych. Doprowadziło to do wywołania serii zamieszek (tzw. Torgslaget), a w ostateczności do przełomu w obchodach tego święta.
Dopiero w 1836 roku norweski parlament po raz pierwszy uroczyście upamiętnił Święto Konstytucji i dzisiaj jest to uznawane za datę ustanowienia narodowego święta 17 maja.
Następca Carla Johana, Król Oscar I, miał zupełnie inne podejście niż jego poprzednik. To właśnie podczas wizyty rodziny królewskiej w 1845 r., w Christianii po raz pierwszy przed pałacem, w którym zatrzymał się Oscar I z rodziną, Norwedzy przeszli w pochodzie z flagami. Co prawda nie odbyło się to w święto konstytucji, ale związane było z tym, że w przeszłości bardzo powszechne było celebrowanie dni świątecznych czy wyjątkowych pochodami z flagami, muzyką, chórem.
Na pomysł, aby to dzieci uczestniczyły w pochodzie z okazji święta konstytucji, wpadli 1869 roku dyrektor szkoły Peter Qvam i jego przyjaciel, poeta Bjørnstjerne Bjørnson (autor tekstu Ja, vi elsker dette landet). Który z nich był faktycznym twórcą pomysłu, trudno powiedzieć, dość, że w następnym roku przed pałacem królewskim z okazji 17 maja odbył się pierwszy pochód dziecięcy, a uczestnicy uroczyście odśpiewali pieśń królewską.
Warto wspomnieć, że uczestnikami pierwszego pochodu dziecięcego byli sami chłopcy. Tysiąc dwustu uczestników było w większości uczniami szkoły Qvam w Christianii. Dopiero od 1889 roku w przemarszu mogły brać udział dziewczęta. To były uczennice szkoły pani Ragny Nielsen.
Tradycja uczestniczenia w pochodzie Russów sięga 1905 roku, kiedy to po raz pierwszy wzięli w nim udział maturzyści z Christianii.
Król Haakon i królowa Maud ustanowili zwyczaj witania dziecięcego pochodu w Oslo z pałacowego balkonu w 1906 roku. Tradycja ta jest utrzymywana od tamtej pory. Jedynymi wyjątkami, kiedy pochody przed rodziną królewską się nie odbyły, był rok 1910, kiedy pochowano ojca królowej Maud, angielskiego króla Edwarda oraz lata wojny 1940-1944. W 2020 r. w wyniku pandemii koronawirusa (tymczasowo) wstrzymano pochody dziecięce przed pałacem królewskim.
Kiedy w 1945 roku książę Olav powrócił z Londynu, z balkonu przywitał 202 000 uczniów i uczennic, którzy świętowali pierwszy od pięciu lat okupacji dzień 17 maja.
Pieśń Ja, vi elsker dette landet, napisana została w ostatecznej wersji w 1869 roku. Choć nie ma oficjalnego zapisu, ustanawiającego ten utwór hymnem norweskim, to wykonuje się go na mocy umowy społecznej. Zwykle śpiewa się pierwszą i dwie ostatnie zwrotki.
Gratulerer med dagen, Norge!
Zdjęcie główne: Nanisimova/Shutterstock