Bergen

Gdzie stykają się dwa morza

Znaczenie słowa Bergen w tłumaczeniu z języka niemieckiego to po prostu „wydobyć coś na powierzchnię”. To norweskie miasto należące do gminy Vestland znajduje się na styku dwóch mórz, a mianowicie Północnego i Norweskiego. 

Bergen jest drugim największym miastem Norwegii. Liczy ono sobie około 270 000 mieszkańców. Zwyczajowo jest ono nazywane „bramą do fiordów”, a co najważniejsze, jest wpisane do listy światowego dziedzictwa UNESCO.  

Bergen zostało założone w roku 1070 przez Olafa III ówczesnego króla Norwegii. Król Olaf III nosił przydomek „Pokojowy” lub inaczej „Paxus”, gdyż ze wszystkim krajami Starego Kontynentu chciał zawrzeć lub utrzymać obowiązujące już pokojowe układy polityczne. Niektóre encyklopedie świata mówią, że Bergen zostało założone rok wcześniej, czyli w 1069 i nosiło nazwę Bjorgvin. 

A była to osada rybacka

Początkowo Bergen było po prostu osadą rybacko-kupiecką. Właśnie rybołówstwo stało się kluczem do rozwoju tego miejsca. Nie tylko trudniono się sprzedażą złowionych ryb, ale także wytwarzano z nich różne przetwory, których sprzedaż dawała dość znaczne zyski. Kilka wieków później, bo już w XII-XIII stuleciu, Bergen było głównym ośrodkiem politycznym Norwegii. Była tutaj nawet powołana do istnienia siedziba biskupia oraz rezydencja króla, a także formalne miejsce do królewskich koronacji. Bergen było także w latach 1217-1299 stolicą kraju.

Założono tutaj port

W trzynastym stuleciu w Bergen powołano do istnienia port o znaczeniu międzynarodowym. Zaś w latach 1343-1560 działała tutaj „faktoria” niemieckiego związku kupieckiego, czyli tak zwanej Hanzy. Po licznych nieporozumieniach ostatni niemiecki dom kupiecki zlikwidowano w roku 1764. Do połowy dziewiętnastego stulecia Bergen było największym miastem w całym państwie i głównym portem Norwegii. Natomiast od połowy osiemnastego wieku stało się istotnym ośrodkiem życia naukowego oraz kulturalnego Norwegii. 

Okres II wojny światowej

W czasie II wojny światowej Bergen dotkliwie ucierpiało. Spłonął wówczas zabytkowy budynek teatru znajdującego się na Sverresgate, który był w tym czasie „pierwszą sceną” artystyczną kraju. Scena ta została powołana do istnienia w roku 1851 przez skrzypka Ole Bulla, który urodził się 5 lutego 1810, zmarł natomiast 17 sierpnia 1880 roku w Lysoen niedaleko Bergen. Był on znamienitym skrzypkiem i kompozytorem okresu romantyzmu, przez Norwegów nazywany również „muzyczną perłą północy”.

Ośrodek naukowy

Bergen to też ośrodek naukowy. Warto jest w tym miejscu wymienić uniwersytet istniejący od 1948 roku, Wyższą Szkołę Muzyczną, Konserwatorium, Instytut Morski, Polską Szkołę im. Marynarki Wojennej RP oraz szereg muzeów. 

Znajduje się tu również Muzeum Historyczne oraz skansen Gamle Bergen. Jest tu też wiele kościołów, głównie protestanckich, a oprócz nich przepiękny ratusz pochodzący z XVI wieku, szpital trędowatych Św. Krzyża pamiętający wiek osiemnasty oraz siedemnastowieczna brama miejska, zamek Bergenhus ze słynną salą Haakona IV. Tu organizowane są także co roku festiwale muzyki folklorystycznej różnych regionów Norwegii.

Wieża Rosenkrantza

Warto jest wspomnieć o znajdującej się w Bergen wieży Rosenkrantza z szesnastego wieku i osiemnastowiecznym pałacu Damsgaard. Ponadto znajdują się tu liczne drewniane domy mieszkalne, również pamiętające wiek osiemnasty. Pośród nich jest słynny zespół drewnianej zabudowy o nazwie Bryggen. Są to dwupiętrowe domy o wąskich fasadach, których „frontały”, czyli po prostu wejścia, zwrócone są w stronę morza. Od lat organizowany jest tutaj targ rybny pod „gołym niebem”. Można zawsze tu kupić świeże ryby oraz ich przetwory, krewetki w różnej postaci oraz słynne kanapki z krewetkami i łososiem. Atrakcją tego miasta jest kolej linowo-terenowa potocznie nazywana Funikular. Łączy ona Bergen ze szczytem górskim o nazwie Floyen.

Dama w bieli

W Bergen znajduje się też kościół Nykirken pamiętający doskonale XVIII wiek. Jest to biały krzyżowy budynek, który posiada aż 750 miejsc. Miejsca te są drewniane bardzo wysokie, malowane na biało. Jest on usytuowany między ulicą Strandgaten a zatoką Vågen. Przed laty organistą w tym kościele był niejaki Isak. Był on synem pasterza owiec, a jego matka zajmowała się gręplowaniem owczej wełny. Isak pewnego razu zapoznał się z Ellą, piękną siostrzenicą swojego sąsiada. Młodzi od razu zapałali do siebie niezwykłym uczuciem. Po pewnym czasie postanowili się pobrać, ale na specjalne błogosławieństwo tuż przed ślubem zaprosił młodą pannę sam ksiądz z kościoła Nyrkirken. Kobieta ubrana była w lekkie tiule i koronki, i kiedy czekała w pokoiku na plebanii na błogosławieństwo księdza, przewróciła się na nią paląca się świeca. Dziewczyna nie miała szans, aby uratować się z pożaru. Po śmierci ukochanej, zrozpaczony Isak rzucił się z pobliskiego fiordu – nie chciał nawet uczestniczyć w pogrzebie ukochanej Elli. Od tamtej pory co noc dama w ślubnej bieli przechadza się wokół kościoła Nyrkirken, cichutko wołając imię swojego ukochanego chłopca. Podobno były tu odprawiane różne msze egzorcystyczne, ale żadna z nich nie przepędziła błąkającego się nocą ducha kobiety w bieli.